VI კლასელთა საყურადღებოდ!

დაიწყო საზაფხულო აქცია– წიგნი გვიხმობს!
აირჩიე და წაიკითხე შენთვის სასურველი და საინტერესო ავტორი და ნაწარმოები 

• ·         აკაკი წერეთელი – „ჩემი  თავგადასავალი“

• ·         ლადო მრელაშვილი– „იყალთოელი ბიჭები“

• ·         ნოდარ დუმბაძე– „მე, ბებია, ილიკო და ილარიონი“

• ·         რეზო ინანიშვილი– მოთხრობები

კრწანისის ბრძოლა

  კრწანისის ბრძოლა 1795, ბრძოლა ქართლ-კახეთისა და სპარსეთის ლაშქარს შორის თბილისთან, კრწანისის ველზე. აღა-მაჰმად-ხანმა თავისი ძალაუფლების განმტკიცების შემდეგ ერეკლე II-ს მოსთხოვა ქართლ-კახეთის სამეფოზე სპარსეთის ბატონობის აღდგენა და რუსეთთან კავშირის გაწყვეტა. გეორგიევსკის ტრაქტატის ^[1]ერთგული ერეკლე II რუსეთის მთავრობას დახმარებას სთხოვდა. სექტემბრის დასაწყისში აღა-მაჰმად-ხანი 35-ათასიანი ჯარით საქართველოსკენ გამოემართა და 8 სექტემბერს სოღანლუღ-იაღლუჯის ჩრდილოეთ კალთებსა და კუმისის ტბას შორის, მდ. მტკვრის ნაპირზე, ე. წ. სარვანის მინდორზე, დაბანაკდა. სპარსელთა ჯარში თავიანთი ლაშქრით იყვნენ განჯის მმართველი ჯავად-ხანი, ყარაბაღელ სომეხთა მელიქები მეჯლუმი და ჰაბოვი, ერევნის ხანი. აღა-მაჰმად-ხანის ამ გამოლაშქრებას ელოდნენ საქართველოში და მრავალრიცხოვანი ჯარის შეგროვებაც შესაძლებელი იყო, მაგრამ რუსეთის დახმარების მომლოდინე ერეკლე II-მ დროული და საჭირო ღონისძიებები ვერ გაატარა და მტერს მოუმზადებელი დახვდა. ქართველმა სარდლობამ გადაწყვიტა გამოეყენებინა მისადგომების რელიეფი და აეძულებინა მტერი ებრძოლა ისეთ პირობებში, რომ ვერ მოეხერხებინა ჭარბი ძალების გაშლა და ბრძოლაში ჩაბმა. (დააწკაპუნე)

უცხო ენათა ბგერების გადმოღების ზოგიერთი წესის შესახებ

         ქართულ ენაში უცხო ენებიდან ძალიან ბევრი სიტყვაა შემოსული და დამკვიდრებული, ზოგიერთი სიტყვა ჩვენ თვალწინ იკიდებს ფეხს. იმისათვის, რომ არ დავუშვათ შეცდომები მეტყველების თუ წერის დროს, უნდა ვიცოდეთ რამდენიმე წესი. თუმცა აქვე აღვნიშნავთ, რომ ხშირად გვხვდება გამონაკლისიც. ჯერ დავიმახსოვროთ წესი და შემდეგ – გამონაკლისებს.

   1. უცხო ენიდან შემოსულ სიტყვათა ერთ რიგს დედანში ჰ აქვს, მაგრამ ზოგჯერ შეცდომით (რუსულის გავლენით) გ–ს ხმარობენ, რაც დაუშვებელია.

·         ბეჰემოთი          (და არა ბეგემოტი)

·         ჰალუცინაცია   (და არა გალუცინაცია)

·         ჰარმონია           

        (და არა   გარმონია)                             

·         ჰიპნოზი             (და არა გიპნოზი)

·         ჰემოგლობინი  (და არა გემოგლობინი)

·         ჰერკულესი        (და არა გერკულესი)

·         ჰექტარი              (და არა გექტარი)

    2. ასევე შეცდომით და რუსულის გავლენით  თ– ს  ნაცვლად   ტ   გვხვდება. (....)

როგორ ვასწავლოთ VI კლასში "ჩირიკი და ჩიკოტელა"? ( II ნაწილი)

           ყურადღება უნდა მივაქციოთ ასევე იმ ხალხურ გამონათქვამებს, რომლებიც თავისებურ ელფერს აძლევს მოთხრობას. ამ გამონათქვამებთან დაკავშირებით შესაძლოა შეირჩეს "პატარა მსჯელობის" ან "საინტერესო დისკუსიის" გამათვის გზები.
       გამონათქვამის გააზრების პარალელურად მოსწავლის ყურადღებას მივმართავთ იმისაკენ, თუ რომელ პერსონაჟზეა ნათქვამი მსგავსი რამ. ეს კი ხელს უწყობს ხალხური სიბრძნის და სხარტი გამოთქმების გააზრების კვალდაკვალ, პერსონაჟთა დასახასიათებლად ნიადაგის შემზადებას. ამ ტიპის გამონათქვამებად მივიჩნიე და მოსწავლეების სააანალიზოდ შევარჩიე შემდეგი : ....

სწორად თუ სწორედ?

   სწორად  და  სწორედ სიტყვებს ერთი ასო განასხვავებს. ორივე ეს ფორმა ერთი და იმავე ფუძისაგან არის ნაწარმოები,  ორივე მათგანი მართებული ფორმაა, შეგვიძლია მათი გამოყენება , მხოლოდ თავ–თავის ადგილას: ერთის ნაცვლად მეორეს ვერ ვიხმართ და –პირიქით.

        სწორად  სიტყვა ნაწარმოებია ზედსართავი სახელისაგან– სწორი, რომელსაც დაესმის კითხვა: როგორი? სწორად სიტყვას სამი მნიშვნელობა შეიძლება ჰქონდეს:

1. პირდაპირ (მაგ.: სულ სწორად იარეთ, არ გადაუხვიოთ  და გამოჩნდება ჩვენი სკოლა).

2. მართებულად, უშეცდომოდ (მაგ.:ტესტი სწორად მხოლოდ ერთმა მოსწავლემ დაწერა).

3. ტოლად, თანაბრად (მაგ.: "ვარდთა და ნეხვთა ვინათგან მზე სწორად მოეფინების").

ამრიგად, სწორად = ტოლად, თანაბრად; პირდაპირ;მართებულად, უშეცდომოდ.

      სწორედ  სიტყვის ამოსავალია დღეს დიალექტურ ფორმად

CV

       ალბათ, რამდენჯერ გვსმენია, რომ ჩვენი ოჯახის წევრი თუ მეგობარი წერს CV-ს. ვიცით, რა არის CV? როგორ იწერება და საერთოდ, რა საჭიროა  CV–ს დაწერა? 
    CV არის ლათინური სიტყვების Curriculum Vitae–ს პირველი ასოები. Curriculum Vitae ნიშნავს "ცხოვრების გზას".  ჩვენი ცხოვრების გზა სხვადასხვა კუთხით, სხვასდასხვა დროს და სხვადასხვა მიზნით  შეიძლება გახდეს საინტერესო.  ასეთ დროს კი ვწერთ ავტობიოგრაფიას.
    სიტყვა ავტობიოგრაფიის შემადგენელი პირველი ნაწილი არის სიტყვა ავტო, რაც შეესატყვისება ქართულ ნაცვალსახელებს –თავისი, თვით. ავტო სიტყვის მონაწილეობით ქართულში არაერთი სიტყვაა შედგენილი. გაიხსენეთ, თუნდაც, ავტოგრაფი (საკუთარი ხელმოწერა), ავტოპორტრეტი (მხატვრის მიერ შესრულებული საკუთარი პორტრეტი) ....
     ავტობიოგრაფია– საკუთარი ბიოგრაფიაა, ამიტომ სრულიად გაუმართლებელია ამ